Interessepeiling nieuwe subsidie voor kernenergie
Onderzoekt of ontwikkelt u samen met andere partijen innovaties voor kernenergie? Of bent u van plan dit te doen? Vul dan voor 12 mei 2025 de interessepeiling op deze pagina in. Uw input helpt het ministerie van Klimaat en Groene Groei bij het verder uitwerken van een nieuwe subsidie voor kernenergie.
Aanleiding van de interessepeiling
We willen in de toekomst CO2-neutraal elektriciteit opwekken om de klimaatdoelen te halen. Kernenergie speelt hierbij een belangrijke rol. Daarom wil het kabinet de kerncentrale in Borssele langer openhouden (als dat veilig kan) en 4 grote nieuwe kerncentrales bouwen. Ook onderzoekt het kabinet of het mogelijk is om Small Modular Reactors (SMR's) in Nederland te realiseren. Dit zijn kleine innovatieve reactoren die energie kunnen opwekken.
MOOI-subsidie voor kernenergie
Het ministerie van Klimaat en Groene Groei werkt daarom aan een subsidie binnen de regeling Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI). Met deze regeling krijgen ondernemers subsidie om in een samenwerkingsverband te werken aan innovatieve oplossingen die bijdragen aan de klimaatdoelen. Met de nieuwe MOOI-subsidie voor het onderdeel 'kernenergie' wil de overheid onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten stimuleren naar nucleaire reactor- en splijtstofcyclustechnologie en opslag van radioactief afval en geologische eindberging. Meer hierover leest u verderop.
Uw innovatie op de markt
Om subsidie te krijgen, moet uw innovatie binnen 10 jaar klaar zijn voor de markt. Hiermee bedoelen we dat u de innovatie demonstreert in een omgeving waar de innovatie gebruikt kan worden. Het is niet nodig dat u de innovatie op dat moment al op grote schaal heeft uitgerold. Wel moet uw innovatie helpen bij de verdere uitrol van kernenergie in Nederland. U draagt hiermee bij aan een betaalbare, betrouwbare, duurzame en veilige energievoorziening (het energiesysteem van opwek tot gebruik).
Vooraanmelding en subsidieaanvraag
Voor de subsidie die het ministerie ontwikkelt, moet u een verplichte vooraanmelding doen. Deze opent in de zomer van 2025. De definitieve subsidieaanvraag kunt u begin 2026 indienen.
Innovatiethema 1: nucleaire reactor- en splijtstofcyclustechnologie
Hieronder vallen onderzoek naar en ontwikkeling van generatie-IV-reactoren of SMR's (inclusief micro-reactoren). Of een combinatie van beiden. Binnen dit thema past onderzoek naar:
- een slim ontwerp voor een innovatieve reactor;
- mogelijkheden om gegevens en data te genereren, die nodig zijn voor het ontwerpen van reactoren en het onderbouwen van een vergunningsproces;
- de manier waarop reactoren kunnen omgaan met extreme omstandigheden, zoals hoge druk, straling en hoge temperaturen;
- methodes die zorgen voor het benutten van geproduceerde (rest)warmte om een reactor efficiënter te maken;
- een efficiënte brandstofcyclus voor nieuwe reactoren;
- methodes die zorgen voor minder radioactief afval of hergebruik van radioactief afval;
- mogelijkheden voor een efficiënt traject om te industrialiseren (het proces om steeds meer taken door machines te laten uitvoeren);
- het verbeteren van de veiligheid en beveiliging van reactoren.
Over generatie-IV-reactoren
Generatie-IV-reactoren zijn de opvolgers van generatie-III-reactoren die we gebruiken in bestaande kerncentrales. Ontwerpen voor generatie-IV-reactoren richten zich op verbeterde veiligheid, duurzaamheid en (kosten)efficiëntie. Ze kunnen andere brandstof en koeling gebruiken, zoals vloeibare metalen, gassen en gesmolten zout.
Voorbeelden van generatie-IV-reactoren zijn:
- Gesmolten zoutreactoren (MSR)
- Gasgekoelde snelle reactoren (GFR)
- Natriumgekoelde snelle reactoren (SFR)
- Metaalgekoelde reactoren (LFR)
- Superkritisch watergekoelde reactoren (SCWR)
- (Heel) Hoge temperatuur reactoren (VHTR)
Generatie-IV-reactoren kunnen in de toekomst een belangrijke rol in het energiesysteem spelen. Vooral als je kijkt naar het brandstofverbruik en afvalbeheer van deze reactoren. Maar de beschikbaarheid, voor- en nadelen en implementatiekosten moeten nog wel worden onderzocht. Dit kan door prototypes te bouwen en daarmee te experimenteren. Met prototypes kunnen we zien hoe generatie-IV-reactoren werken en hoe we ze kunnen gebruiken.
Innovatiethema 2: opslag van radioactief afval en geologische eindberging
Hieronder vallen onderzoek naar en ontwikkeling van het bergen van radioactief afval in een geologische eindberging, op een veilige en kostenefficiënte manier. Het gaat hierbij om systemen die de kosten voor opslag en verwerking van hoogradioactief afval verlagen. De systemen moeten voldoen aan de eisen voor internationale veiligheid. Binnen dit thema past onderzoek naar:
- innovatieve oplossingen voor radioactief afval;
- de veilige eindberging van radioactief afval;
- eigenschappen van geologische formaties (gesteentes) en mogelijke effecten daarop, zoals geologische gevaren (aardbevingen, erosie, ijstijden, zeespiegelvariaties);
- technische structuren onder de grond;
- innovatieve constructietechnieken;
- veilige methodes om ruimtes die radioactief afval onder de grond eindbergen, af te sluiten (zoals backfills, plugs and seals);
- nieuwe afvalsoorten en verpakkingen voor eindberging van radioactief afval;
- (on)mogelijkheden om radioactief afval uit een berging terug te nemen;
- kosten(besparing) en methodes om risico's te verlagen.
- het efficiënt gebruik van ruimte boven en onder de grond voor het opslaan van radioactief afval. En onderzoek naar andere zaken die niet direct in geld uit te drukken zijn (niet-economische prestaties), zoals een zo laag mogelijke ecologische voetafdruk. Dit is de hoeveelheid grond- of wateroppervlakte die iemand nodig heeft voor zijn consumptiebehoefte en voor het verwerken van de afval die hieruit voortkomt. Bij het verlagen van de ecologische voetafdruk kunt u denken aan de impact op bodem, water en het ecosysteem.
Over radioactief afval
Als er nieuwe kerncentrales komen, neemt de hoeveelheid afval toe. De soort en aard van dit afval hangen af van het type reactor. In Nederland kunnen we nog niet alle soorten afval en gebruikte splijtstoffen bergen. Daarom is het nodig om de capaciteit, infrastructuur, plannen en scenario’s die er nu zijn voor het bergen van radioactief afval van de kerncentrale in Borssele, te bekijken. Én aan te passen als dat nodig is. Ook voor de keuze van de locatie, planning en realisatie van een geologische eindberging is extra kennis en technologie vanuit verschillende disciplines (vakgebieden) nodig.
Vul de interessepeiling in
Hieronder vult u de vragenlijst van de interessepeiling in. Dit kan tot 12 mei 2025.
Vragenlijst interessepeiling
Wij gaan zorgvuldig om met uw persoonsgegevens. Lees meer over ons privacybeleid.
Verplichte velden zijn gemarkeerd met een *
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei